مراحل تصفیه آب چاه برای شرب
آب چاه یکی از منابع اصلی تامین آب در بسیاری از مناطق، به ویژه در مناطق کم جمعیتی چون شهرهای کوچک روستاها به شمار می رود. با این حال،آب چاه ها ممکن است به دلایل مختلف از جمله آلودگی های میکروبی، شیمیایی و املاح غیرقابل قبول برای مصارف شرب مناسب نباشند. از این رو، تصفیه آب چاه پیش از استفاده به عنوان آب شرب، امری ضروری است. تصفیه آب چاه، شامل مجموعه ای از فرایند هایی است که به منظور بهبود کیفیت آب و حذف آلودگی های مختلف انجام می شود که در این مقاله به بررسی این فرایندها می پردازیم.
ساده ترین روش تصفیه آب زیرزمینی یا آب چاه، گندزدایی و فلوئور زنی است؛ در شکل الف نشان داده شده است. آب چاه های عمیق برای جلوگیری از آلودگی ثانویه کلرزنی می شوند ولی آب چاه های کم عمق که از منابع سطحی تغذیه می نمایند، عمل کلرزنی ضمن گندزدایی آب، عمل حفاظت و جلوگیری از آلودگی ثانویه را بر عهده دارد. عمل فلوئورزنی نیز برای کاهش پوسیدگی دندان ها انجام می شود. اگر مواد معدنی و گازهای محلول زیاد باشند، عمل هوادهی صورت می گیرد.
آهن و منگنز نامحلول در آب چاه، وقتی با هوا تماس پیدا می کنند، اکسیده می شوند. عمل حذف آهن و منگنز با اکسیداسیون توسط کلروپرمنگنات پتاسیم و حذف توسط فیلتراسیون میسر می گردد.(شکل ب)
عمل حذف سختی اضافه آب هم معمولا به وسیله نرم سازی با لایم یا سودااش و ته نشینی صورت می گیرد(شکل ج). بنابراین هوادهی اولین مرحله معمول در تصفیه آب های زیرزمینی می باشد.
چند نکته مهم در تصفیه آب چاه
آب چاه های هوازی را می توان بدون هیچ گونه تصفیه استفاده کرد. در چنین شرایطی آب تقریبا سبک بوده و تنظیم pH ممکن است نیاز باشد و عمل کلرزنی آب چاه توصیه می شود. آب چاه های بی هوازی که دارای موادی نظیر آهن و منگنز، یون آمونیوم، متان و هیدروژن سولفید می باشد؛ هوادهی این آب ها ضروری و دارای مزایایی نظیر:1- جذب اکسیژن یا افزایش اکسیژن 2- حذف متان، سولفید هیدروژن و سایر ترکیبات 3- حذف قسمتی از کربن دی اکسید که باعث افزایش pH می شود، می باشد.
باید توجه داشت که هوادهی سبب حذف آمونیاک نمی گردد. آهن دو ظرفیتی در شرایط هوازی اکسید و در مرحله فیلتراسیون حذف می شود ولی اگر غلظت آهن زیاد باشد، یعنی دارای غلظتی بیش از 15 میلی گرم برلیتر باشد، قبل از فیلتر باید حوض ته نشنینی قرار داد تا از انسداد فیلتر و کاهش زمان بهره برداری فیلتر جلوگیری شود.
